Automat Oddechowy - tani czy drogi?

No właśnie, jak już chcę kupić swój pierwszy automat do nurkowania to jaki mam wybrać tani czy drogi? Nowy a może używany? A jest o czym myśleć podczas wyboru. Dziś przedstawimy nasz punkt widzenia.

Jaki automat oddechowy kupić?

Ostatnio znajomy z klubu nurkowego zaczął myśleć o zakupie swojego automatu. Zadał więc pytanie… jaki automat kupić i dlaczego? Ustaliliśmy jego potrzeby:

automat do nurkowania rekreacyjnego / do 40m
automat dobrej jakości
do wykorzystania zarówno w ciepłych jak i zimnych wodach (1-2st.C)

Ale zaraz z rozmowy wyszedł kolejny element… a faktycznie, może za 2-3lata kolega pójdzie na szkolenia TecRec’a. Czyli nie tylko automat do zastosowań rekreacyjnych ale również pod nurkowania techniczne. I może kiedyś sidemount? A czemu nie, może tak…

Dobry automat, czyli jaki?

No więc tutaj wypiszemy nasze założenia, co rozumiemy przez dobry automat do nurkowania. Mamy tylko kilka wytycznych, które uznaliśmy za najważniejsze jeśli chodzi o wybór dla kolegi…

Niezawodny – czyli najlepiej sprawdzona konstrukcja, która charakteryzuje się małą awaryjnością.
Odpowiedni do nurkowań – odpowiedni do potrzeb i nurkowań jakie mamy na nim wykonywać. Założenia przedstawiliśmy wcześniej.
Automat na zimne wody – a bo nigdy nie wiadomo, kiedy nas najdzie wyjazd na zimne wody. Z założenia nasz wymarzony automat musi posiadać konstrukcję minimalizującą wystąpienie ryzyka zamarznięcia zarówno pierwszego jak i drugiego stopnia. Nie chcemy, przecież walczyć ze wzbudzonym automatem?!
Wytrzymały – używając automat na nurkowaniach nie raz się zdarzy, że wyląduje on w piasku lub przez przypadek zostanie przetargany po stole. Chcemy automat jak najsolidniejszy jeśli chodzi o konstrukcję oraz wytrzymały na wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne wynikłe z normalnego używania.
Automat na lata – zakładamy, że na jednym zestawie chcemy nurkować minimum 10lat. Tak więc jakość materiałów miała dla nas znaczenie. Czemu akurat 10lat zobaczycie w następnym punkcie.

Automat nurkowy – tani czy drogi?

No i tu trzeba zadać pytanie sobie co znaczy tani automat a co znaczy drogi. No i dla kogo ma być ten automat i do jakich nurkowań? Nie da się raczej kupić automatu „uniwersalnego” do wszystkiego a jednocześnie bardzo taniego. Można natomiast kupić coś najbardziej dopasowanego do naszych potrzeb.

Kryteria ceny automatów (mówimy o nowych kompletach):

Kryteria cenowe opisane są dla nowych automatów (komplety) wprost ze sklepu nowych, nie używanych na pełnej gwarancji.

Za tani automat uznaliśmy komplet pod singla (1 stopień + 2stopień + Octopus) w cenie do 1500zł
Za automat w średniej cenie uznaliśmy przedział cenowy 1500-2200zł
Wszystko co przekroczyło 2200zł uznaliśmy za automaty drogie

Oczywiście kolega zadał pytanie czy warto jest kupić automat za 3000zł a nie np. za 2000zł a jeśli warto to jak do tego doszliśmy? No i tu pojawia się kilka aspektów wcześniejszych i oczekiwań na teraz i przyszłość.

Użytkowanie przez 10lat

Automat ma nam służyć przez 10 lat, chcemy by oprócz standardowych serwisów oraz drobnych napraw (prawie zawsze coś się poluzuje albo trzeba wymienić wąż) ma być niezawodny i wytrzymać ten okres czasu. A skoro przez 10 lat nie zmienimy automatu na inny to musi on być zrobiony z najlepszych możliwie materiałów.

Automat tani to 1500zł // 150zł w skali roku, czyli 12,5zł koszt miesięcznego posiadania automatu. Niestety jeśli po 2-3 latach zdecydujemy się nurkować technicznie i jeszcze w dodatku w sidemount to automat tani się nie sprawdzi. Po 2-3 latach sprzedamy go za 500zł tracąc 2/3 wartości.

Automat drogi to 3000zł // 300zł w skali roku, czyli 25zł koszt miesięcznego posiadania automatu. Jeśli wybierzemy automat o budowie metalowej z obrotową głowicą i podwyższoną odpornością na zimne wody, spełni on 90-95% naszych wymagań. Po 2-3 latach sprzedamy używany automat za 1700-1900zł w zależności od stanu. Stracimy zatem nie więcej niż 45% wartości.

Jak zaoszczędzić 25zł miesięcznie? To jedno wyjście do McDonald’s. Jeśli tam nie pójdziemy raz w miesiącu to nie tylko będzie to dla nas zdrowe ale również uzasadnimy koszt drogiego automatu.

Wytrzymałość i lepsza odporność na zamarzanie

Stawiamy zatem na metalową konstrukcję. Dodatkowo chcemy, by materiały wykorzystane były odporne na zarysowania, pęknięcia, wgięcia i uszkodzenia mechaniczne. Dodatkowo ważne jest by wszystkie pokrętła i elementy chodziły zawsze dobrze.

Dobrym przykładem uniwersalności może być posiadanie automatu Scubapro A700 + MK25 EVO

automat o budowie metalowej – zwiększona odporność na zamarzanie, lepsza wymiana termiczna, wytrzymalsza konstrukcja body, odporna na mechaniczne uszkodzenia
świetne walory użytkowe – oddycha się naprawdę dobrze i bezproblemowo, niektórzy mogą uznać ten automat za odrobinę duży i ciężki chodź my testowaliśmy go z wielkim powodzeniem
pod nurkowanie techniczne – nie ma problemu automat przetestowany na naprawdę dużych głębokościach i w różnych warunkach
pod sidemount – oczywiście, jest wręcz idealnym automatem poprzez obrotową głowicę, która w singlu oraz twin’ie jest wygodnym rozwiązaniem a w sidemount’cie wręcz idealnym
wolniejsza utrata wartości – w porównaniu do tanich automatów, ten model będzie pomału tracił na wartości. Nawet jeśli postanowimy sprzedać automat w późniejszym czasie to mamy dużą szansę odzyskać 50% wartości

Niezawodność – czyli różne dolegliwości

Raczej wszystkie automaty są klasyfikowane jako niezawodne. Budowa automatu daje nam pewność, iż w razie awarii automat będzie wzbudzony, czyli będzie wydatkował powietrze (lub aktualną mieszankę) w maksymalnych ilościach (nadal oddychamy).

Jeśli jednak idziemy na nurkowania techniczne warto zabrać sprzęt sprawdzony przez wielu nurków i słynący z odporności na zamarzanie czy o obniżonym oporze oddychania na większych głębokościach.

Automat to bardzo osobista rzecz. Nie zmienia się go co 2-3 tygodnie bo wyszło coś nowego. Warto więc mieć sprzęt najbardziej uniwersalny, który pozwoli się nam cieszyć różnymi nurkami a jednocześnie nie będzie nas ograniczać.

Kupmy automat raz a dobrze!

Uwagi końcowe do publikacji

Nie poruszyliśmy takiej sprawy jak popularność automatu, dostępności do serwisu i części zapasowych. Wychodzimy z założenia, że jeśli masz drogi automat nie tak popularny jak automaty ze średniej i niższej półki to masz również zawsze ze sobą komplet części zapasowych.

Czasem ciężko jest znaleźć odpowiedni O-Ring czy inny detal, bez którego będziemy zmuszeni odpuścić sobie nurkowanie. Bardzo nie wygodne a zdarzające się np. na dalekich wyjazdach nurkowych.

Jednocześnie automaty w cenach 1500zł nie są złymi automatami! Są naprawdę dobrym sprzętem, chodź w długim biegu mogą nie spełnić wszystkich naszych oczekiwań.

W odpowiedzi na zarzut, który może się pojawić typu… „wiesz ile w technologii automatów nurkowych się zmieni w ciągu następnych 10lat?„… pływamy na Poseidon’ach C5000, których pierwowzór powstał w 1958 roku i od tamtego czasu nie zmieniło się wiele. Model A700 przez tak wielu uważany za najlepszy automat od Scubapro był na rynku w konfiguracji z MK25 już w 2009 roku… w momencie pisania tego artykułu rozpoczął się rok 2018… zmian nie tak wiele!

Nowy czy używany?

Oczywiście, że zakup automatu nurkowego używanego wiąże się z pewnym ryzykiem. Ale warto sobie uświadomić, iż konstrukcja automatów nie jest bardzo skomplikowana. Jeśli jedyną usterką automatu jest np. brak przeglądu można spokojnie pomyśleć o zakupie.

Automaty są przygotowane pod służenie nam przez długie lata. Należy tylko dbać o sprzęt oraz serwisować go zgodnie z zaleceniami producenta w autoryzowanym serwisie. Średni koszt serwisu (rocznego) to od 70zł do 150zł w zależności od modelu oraz zakresu serwisu. Warto doliczyć tę cenę do kosztu zakupu automatu używanego. Często jednak możemy zaoszczędzić nawet 2500zł na komplecie używanym więc koszt serwisu (2x 150zł dla automatu pod Twin) jest nadal niską zapłatą za działający automat oddechowy.

Automaty z wysokiej półki cenowej jako używane modele, bardzo szybko znajdują nowych nabywców. Czasem warto rozejrzeć się w swoim klubie nurkowym, może ktoś akurat zmienia swoje automaty na nowe, inne?

To może być bardzo dobry sposób na pozyskanie super sprzętu za połowę ceny. Automaty sprawne i po serwisie są gotowe służyć nam nieprzerwanie przez kolejne 12mc do kolejnego „okresowego” serwisu.

O zakupie używanego automatu pisaliśmy tutaj: